Гадаадад суугаа 200,000 гаруй иргэнийг төлөөлөх УИХ-ын гишүүнтэй болгохыг шаардсан “Бид төлөөлүүлэх эрхтэй” аяныг зарлаж буй талаар “Хилийн чанад дахь монголчуудын зөвлөл” НҮТББ, “Цахим өртөө холбоо”, “Гадаадад төгсөгчдийн нэгдсэн зөвлөл”-ийн төлөөллүүд өнөөдөр мэдээлэл хийлээ.
Энэ үеэр “Цахим өртөө холбоо”-ны удирдах зөвлөлийн гишүүн Б.Мөнхдөл “Сонгуулийн тухай хуулийн төслийг УИХ хэлэлцэж байна.
Гадаадад байгаа иргэд 2012 оноос намын жагсаалтаар санал өгөх эрх нээгдсэн. Ингэснээр УИХ-ын сонгуульд нэг удаа санал өгөх эрхтэй байсан. Гэвч зөвхөн УИХ-ын суудлын 38 хувийг сонгоход л гадаадад байгаа иргэд оролцож байгаа. Энэ нь иргэний Үндсэн хуулиар олгогдсон эрхийг зөрчиж буй асуудал.
Монголд амьдарч байгаа бол тойрогт санал өгч болдог. Харин гадаадад оршин сууж буй тохиолдолд тойрогт санал өгөх эрхгүй.
Монгол Улсын иргэнийг хаана амьдарч байгаагаас нь хамаарч ялгаварлахгүй байхыг Үндсэн хуульд заасан. Хот, хөдөө эсвэл гадаадад амьдарч байна уу хамаагүй сонгох эрхтэй” гэлээ.
Тэрбээр “Гадаадад суугаа 200,000 гаруй иргэн улсынхаа эдийн засагт томоохон хувь нэмэр оруулдаг. Жил бүр 500 сая орчим ам.долларыг Монгол Улс руу шилжүүлдэг. Энэ нь манай Дотоодын Нийт Бүтээгдэхүүн (ДНБ)-ий 3-4 хувийг эзэлж байгаа.
Манай улсын гадаадад валютын нөөц болон эдийн засагт оруулж буй маш том хувь нэмрийг гадаадад суугаа 200,000 гаруй иргэн бий болгож байна.
Тодруулбал уул уурхайн олборлох салбар ДНБ-ий 13-15 хувийг эзэлдэг. Үүнтэй харьцуулахад гадаадад суугаа иргэд 500 гаруй сая ам.доллар шилжүүлж буй нь уул уурхайн олборлох салбарын дараа орох хэмжээний эдийн засгийн хувь нэмэр.
Эдгээр үндэслэлээр Монгол Улсын иргэд хаана амьдарч байгаагаас үл хамаарч сонгуульд тэгш оролцож, сонгох эрхтэй байх ёстой учраас гурван байгууллага хамтран УИХ-ын гишүүдэд шаардлага тавьж байгаа юм” хэмээн нэмж хэллээ.
“Гадаадад суугаа монголчуудынхаа эрх ашгийг хамгаалж, төрийн бодлогод тусгах УИХ-ын гишүүд байхгүй байна”
Тэд үргэлжлүүлэн “Сонгуулийн тойрог байгуулах үедээ гадаадад байгаа иргэдэд зориулаад тодорхой тойрог гаргаж өгөөч ээ.
Тухайлбал Ази тивд 75,000 орчим монгол иргэн амьдарч байна. Үүнээс 60,000 гаруй нь Солонгост амьдарч байгаа. Гэвч эдгээр иргэний төлөөлөл, дуу хоолой болох парламентын гишүүд байхгүй. Тэдний эрх ашгийг хамгаалж, төрийн бодлогод тусгах УИХ-ын гишүүд байхгүй байна.
Уг нь УИХ-ын гишүүд бүх иргэнээ төлөөлдөг. Гэхдээ зөвхөн өөрийнхөө сонгогдсон тойргийн иргэдийн асуудлыг тэд хөнддөг. Гадаадад байгаа иргэдийн асуудлыг орхигдуулж байна.
Иргэдийнхээ асуудлыг төрийн бүх шатны байгууллага хариуцах ёстой. Гэтэл өнөөдөр Гадаад Харилцааны Яам дангаараа гадаадад суугаа иргэдийн асуудлыг хариуцаж байна.
Иймээс ч тодорхой шаардлагыг тавьж, “Бид төлөөлүүлэх эрхтэй аян”-ыг зарлаж байгаа” хэмээн хэлэв.