Насанд хүрээгүй хүүхдэд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэдэггүй гэх ойлголт иргэдийн дунд их байдаг. Үүнтэй холбоотойгоор өсвөр насны хүүхдүүд нэгнээ дээрэлхэж, дээрэмдэж, ялгаварлан гадуурхаж, сэтгэл санааны болон бие махбодид нь хүнд хохирол учруулдаг байна.
Энэ сарын 8-ны өдөр Баянгол дүүргийн 10-р хороонд үе тэнгийн дөрвөн охин нэгнээ нийлж, зодож буй бичлэг цахим орчноо нийтлэгдсэн. Тус хэргийг одоогоор цагдаагийн байгууллага шалгаж байгаа бөгөөд энэхүү хэрэгтэй холбоотойгоор насанд хүрээгүй хүүхэдтэй холбогдох эрүүгийн хуулийн мэдээллийг хүргэж байна.
Монгол Улсад хүчин төгөлдөр мөрдөж буй Эрүүгийн хуулийн 6.2 дугаар зүйлд Эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх насны хязгаарыг заасан байдаг.
Үүнд,
- Гэмт хэрэг үйлдэх үедээ 16 насанд хүрсэн хүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ.
- 14-16 хүртэлх насны хүн энэ хуулийн тусгай ангийн 10.1 /Хүнийг алах/, 11.1 /Хүний эрүүл мэндэд хүнд хохирол санаатай учруулах/, 12.1 /Хүчиндэх/, 17.1 /Хулгайлах/, 17.2 /Дээрэмдэх/, 17.8 /Эд хөрөнгө устгах, гэмтээх/, 20.7 /Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисыг хууль бусаар ашиглах/, 20.16 /Олон нийтийн амгалан тайван байдал алдагдуулах/, 26.1 /Цахим мэдээлэлд хууль бусаар халдах/, 26.2/ Цахим мэдээллийн сүлжээнд хууль бусаар халдах программ, техник хэрэгсэл бэлтгэх, борлуулах/, 26.3 /Хор хөнөөлт программ хангамж бүтээх, ашиглах, тараах/, 29.8 /Террор үйлдэх/-т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн бол түүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ.
- Гэмт хэрэг үйлдэх үедээ 14 насанд хүрсэн ба 18 насанд хүрээгүй хүнд ял оногдуулахгүйгээр энэ хуульд заасан хүмүүжлийн чанартай албадлагын арга хэмжээ хэрэглэж болно.
- Энэ зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан өсвөр насны хүн сэтгэцийн хөгжлийн хоцрогдлын улмаас өөрийн үйлдэл, эс үйлдэхүйн хууль бус шинж, түүний улмаас учрах хор уршгийг бүрэн хэмжээгээр ухамсарлах чадваргүй бол ял оногдуулахгүй байж болно гэж заасан байна.
8.1 дүгээр зүйл. Өсвөр насны хүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэл
1.Гэмт хэрэг үйлдэх үедээ арван дөрвөн насанд хүрсэн ба арван найман насанд хүрээгүй байсан хүнд энэ бүлэгт заасан үндэслэл, журмын дагуу эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ.
2.Өсвөр насны хүнд хүлээлгэх эрүүгийн хариуцлага нь түүний нас, биед тохирсон, эрүүл мэнд, ёс суртахуун, сэтгэцийн онцлогийг харгалзсан, нийгэмд өөрийн байр суурийг олоход туслах, боловсрол эзэмшүүлэх, үйлдсэн гэмт хэргийнх нь хор уршгийг ухамсарлуулах, гэмт хэрэг үйлдэхэд хүргэсэн орчин, хүмүүсийн нөлөөнөөс тусгаарлах, шаардлагатай тохиолдолд гэмт хэрэг үйлдсэн өсвөр насны хүнийг хорьж хүмүүжүүлэхэд чиглэсэн байна.
8.2 дугаар зүйл. Өсвөр насны хүнд оногдуулах ялын төрөл
1.Гэмт хэрэг үйлдсэн өсвөр насны хүнд дараах ял оногдуулна:
1.1.нийтэд тустай ажил хийлгэх;
1.2.зорчих эрхийг хязгаарлах;
1.3.сургалт-хүмүүжлийн тусгай байгууллагад хорино.
Үүнээс үзэхэд, Эрүүгийн эрх зүйн судлагдахуунд 16 нас хүрсэн байвал хэрэг хариуцах бүрэн чадвартай субъект болно гэж үздэг. Эрүүгийн хуульд зааснаар гэмт хэрэг үйлдэх үедээ 18 нас хүрээгүй бол ял оноохгүйгээр хүмүүнлэгийн чанартай албадлагын арга хэмжээг хэрэглэж болдог. Энэ нь 14-18 насны хооронд гэмт хэрэг үйлдсэн хүүхдүүдэд хамаарна гэсэн үг.
