#1 Та сэтгэцийн эрүүл мэндийн бэрхшээлтэйгээ тэмцэж байгаа
Сэтгэцийн эрүүл мэндийн аливаа асуудлыг шууд тодорхойлох боломжгүй ч ямар нэг бэрхшээл байгаа эсэхийг та мэдрэх л болно. ДЭМБ-ын судалгаагаар 4 хүн тутмын нэг нь амьдралынхаа тодорхой үе шатанд сэтгэцийн эрүүл мэндийн бэрхшээлтэй нүүр тулдаг бөгөөд өдгөө 350 сая хүн сэтгэл гутралаас болж шаналж байна.
#2 Таны траума, сэтгэлийн шархаа эдгээгүй
Олон хүн сэтгэлийн шархаа даван туулж, эдгэж амжаагүйгээсээ шалтгаалан аз жаргалыг бүрэн дүүрэн мэдэрч чаддаггүй. Сэтгэлийн шархтайгаа нүүр тулж, өөрийгөө хайрлаж, эдгээж, хүлээн зөвшөөрөхөд хугацаа шаардагдахыг хүлцээрэй.
#3 Та өөрийгөө бусадтай харьцуулдаг
Өөртөө хэт өндөр шаардлага тавьж, байж боломгүй төгс амьдралыг хүсэн, эргэн тойрон хийгээд танихгүй ододтой өөрийн амьдралыг харьцуулах нь хүний аз жаргалгүй байх гол шалтгааны нэг билээ.
#4 Гэр бүл, найз нөхөд, хүрээлэл, нийгмийн зүгээс дарамт шахалт мэдэрдэг
Хүрээлэн буй хүмүүсийнхээ хүлээлт шаардлагад хүрч чадахгүй байх мэдрэмж хамгийн хэцүү. Ялангуяа гэр бүлээ бид сонгох боломжгүй учраас гэр бүлийн хортой харилцааг даван туулахын тулд хичээл зүтгэл, эр зориг хэрэгтэйг санаарай.
#5 Та нэгэн хэвийн амьдралаасаа уйдсан
Өдөр тутмын ажил мэргэжил, хийдэг дадал, өдрийн ихэнх цагийг өнгөрөөдөг зүйлсээсээ таашаал авахгүй байх хүний аз жаргалгүй байдалд шууд нөлөөлдөг. Амьдралаа өөрчилмөөр, ахиц дэвшил өөрчлөлт хийхийг хүсэж байгаа ч юунаас эхлэхээ мэдэхгүй байх нь сэтгэл гутралд хүргэх болно.
#6 Та санхүүгийн асуудалтай
Хүн наад захын хэрэгцээ буюу өдөр тутмын амьдралаа хангахад хэрэгцээтэй зүйлсээ худалдан авах санхүүгийн боломжгүй бол цааш хөгжих, суралцах, аз жаргалтай амьдрахад хүндрэлтэй нь ойлгомжтой биз ээ.
#7 Та сэтгэцийн эрүүл мэндийн талаар хангалттай мэдлэггүй
Өөрийгөө ойлгох, сөрөг сэтгэл хөдлөлөө мэдрэн даван туулах, өөрийгөө болон эргэн тойрноо хайрлахын тулд бид сэтгэцийн эрүүл мэндийн талаар мэдлэг мэдээлэлтэй байх шаардлагатай. Стресс гутралаас өөрийгөө хамгаалах, өдөр тутам зүрх сэтгэлээ чагнах, бясалгах, айдас дарамтын үед чухам хэрхэн ангалаас гарах талаар суралцах боломжтой юм шүү.
#8 Та эрүүл мэнддээ анхаардаггүй
“Бие өвдвөл сэтгэл өвдөнө” гэдэг үг бий. Түргэн хоол, дасгал хөдөлгөөнгүй хөшингө байдал, гар утсаа шагайсан нэгэн хэвийн амьдрал яваандаа сэтгэл гутралд л хүргэх болно.
Хэрхэн аз жаргалгүй мэдрэмжээ хүлээн зөвшөөрч, даван туулах вэ?
Сөрөг бодлуудаа сонсож, хандлагаа өөрчлөх. Өөртөө гарц шийдэл гаргаж, аз жаргалгүй байдлын шалтгаанаа танин мэдэх, мэргэжлийн сэтгэл засалчид хандахаас эхлээрэй. “Би урт дараалалд зогсохыг үзэн ядаж байна” гэсэн бодлыг дахин боловсруулахад “Ийм урт дарааллын дараа ажлаа амжуулаад халуун кофе уух гоё байна даа” гэж хувиргаж болно. Бүх зүйлд өөр хандлага байдгийг санаарай.
Өөрийгөө хайрлаж, анхаарал халамж тавих. Сэтгэлээ сэргээх сонирхолтой зүйлс хийж, хөгжим тавин бүжиглэж, өөрийгөө аз жаргалтай болгодог зүйлсээ хийх эрх чөлөөг өөртөө олгоорой.
Гадаа алхах. Залхсан, гутарсан, уйдсан, сэтгэлээр унасан үедээ гадаа гараад 10 минут алхахад л сэтгэл санаа сэргээд явчихдаг шүү дээ.
Эрүүл хооллох, дасгал хийх, хангалттай ус уух. Энгийн мэт боловч бодит үр нөлөөтэй эерэг дадлуудыг яг одооноос хэрэгжүүлж эхлээрэй. Омега 3, Д витамин бүхий хоол хүнс хэрэглэх нь сэтгэл зүрхийг амар амгалан, аз жаргалтай болгодог юм шүү.
Эх сурвалж: Choosingtherapy.com
Illustrations: Economics