Цагаан сарын баяр дөхөж, банкнаас тэтгэврээ зээлсэн ахмадууд дэлгүүр хоршоог дүүргэж байна. Яг энэ үед хүнсний үнийн өсөлтийг мэдэрсэн ахмадууд толгой сэгсрэн, тэтгэврийн дансны үлдэгдэлдээ эргэлзэж байгаа нь олонтаа. Тэр дундаа буузны гурилын өртөг ахмадуудыг хамгийн ихээр бухимдуулав. Хэдийгээр хүнсний үнэ тэтгэврээс нь давсан ч жилдээ ганц удаа үр хүүхдээ цуглуулдаг уламжлалт баяраа халаасаа хоослоод тэмдэглэх нь дамжиггүй.
Дээр нь өнгөрсөн Баасан гаригаас эхлэн төсвөөс 65-аас дээш настай ахмадуудад олгодог “Насны хишиг” дансанд нь ороод эхэлжээ. Энэ нь улсаас ахмадуудын насыг хүндлэн сул өгч буй мөнгө мэт. Гэвч хачир дээрээ ахмадуудыг шуудай гурилын үнэ ч хүрэхгүй мөнгөөр хулхиддаг болоод хэдэн жилийн нүүр үзэж байгаа.
УИХ-аас 2017 онд баталсан Ахмад настны тухай хуульд 65 болон түүнээс дээш настай ахмад настанд олгохоор заасан. “Насны хишиг”-ийг жил бүрийн Цагаан сар, Баяр наадмын өмнө олгох хуваарьтай. “Насны хишиг” олголтын хэмжээний хувьд:
- 65-69 настай ахмадад 50 мянган төгрөг,
- 70-79 настай ахмад 80 мянган төгрөг,
- 80-89 настай ахмад 150 мянган төгрөг,
- 90-ээс дээш настай ахмадуудад 250 мянган төгрөгийг олгох заалттай.
Тэгвэл хүнсний бүтээгдэхүүний үнэ 2018 оноос хойш бараг хоёр дахин өссөн болохыг МЭК судалгааны байгууллагаас хэд хоногийн өмнө гаргаж танилцуулсан. Зөвхөн гурилын үнэ 120 хувиар өссөн байна.
Уг тооцооллоор, монголчууд 2018 онд 25 кг-ын шуудайтай дээд гурилыг 34 мянган төгрөгөөр худалдан авч иддэг байсан бол өнөөдөр 75 мянган төгрөг зарцуулдаг болсон байна. Үүнийг шүүмжилсэн УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж “2022 оны нэгдүгээр сард 50 мянган төгрөг байсан 50 кг-н шуудайтай гурил өнөөдөр 120 мянган төгрөг болсон. Үнийн өсөлт иргэдийн халаасыг суйлж байна. Иргэд цагаан сараа яаж хийх вэ” гэж шүүмжилсэн юм.
Гурилын үнэ хурдацтай өссөн хугацаанд нэгэнт газар тариалан, гурилын үйлдвэрийнхэнтэй ашиг сонирхлын зөрчилтэй гэдэг нь тодорхой Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд Х.Болорчулуун “Монголчууд дэлхий дээр хаана ч байхгүй хямд үнэтэй гурил хэрэглэж байгаа. Гурилын үнийг хүчээр барих боломжгүй” гэх алдарт хариултаа өгсөөр байгаа юм. Ийнхүү түүнийг 2022 оны наймдугаар сард Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайдаар томилогдсон даруйд 50-80 хувиар өссөн гурилын үнэ ажлын үзүүлэлтийг нь илтгэв.
Монголбанкны судалгаагаар, хүнсний бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийн 20-25 хувь нь үндсэндээ гурилын үнээс хамааралтай байгаа. Гурилын үнэ 2023 онд 25 хувийн өсөлттэй гарсан нь нийт инфляцын өсөлтийн бараг 20 хувийг дангаараа бүрдүүлжээ.
