Хиймэл оюун ухаан ашиглан, олны танил төдийгүй хувь хүмүүсийн зургийг зохиомлоор бүтээж, цахим орчинд байршуулах үйлчилгээ Монголд нэвтэрсэн. “Mongol AI” тэргүүтэй “нүүр ном”-ын хуудсууд олон нийтэд ийм үйлчилгээ санал болгодог. Заримдаа өөрсдийн санаачилгаар зураг бүтээдэг.
Харин “Mongol AI” хуудсаас Төрийн шагналт, Ардын уран зохиолч Б.Лхагвасүрэн агсныг “амилуулж”, гэр бүлийнхээ хамт сууж буй мэтээр зураг бүтээсэн.
Үүнд Б.Лхагвасүрэнгийн ач С.Хабул сөрөг байр суурь илэрхийлсэн. Тэрбээр “Гэр бүлийнх нь зөвшөөрөлгүйгээр ийм үйлдэл гаргахаа зогсооно уу. Эс бөгөөс шүүхэд хандана” хэмээгээд байна.
Хиймэл оюун ухаанаар зураг бүтээх бол Монголдоо шинэ тутам хэвээр байна. Эхэндэээ хүмүүст сонин, содон туссан. Харин одоо боломжийн хэрээр олон нийт ажиллах механизмыг нь ойлгож эхэлсний дараа хууль эрх зүйн зохицуулалт, дүрэм журам, ёс зүйн асуудлуудыг хөндөж эхлэв.
Койн дээр ч ингэж байсан.
Тэгвэл, Монголд хэн нэг хувь хүний дүрийг ашиглан, хиймэл оюун ухаанаар хувиргах нь буруу юу. Ямар нэг хуулийн зохицуулалт бий юу гэдэг асуудал өнөөдөр л сөхөгдөж байна.
2021 оны арванхоёрдугаар сарын 17-нд батлагдсан Хүний мэдээлэл хамгаалах тухай хуульд,
4.1.1-т зааснаар хүний нүүр царайг биометрик мэдээлэл гэдэг ангилалд хамааруулж үзжээ.
Цаашлаад бүх төрлийн мэдээллийг ашиглах тухай заалтууд багтсан. Мөн төрийн байгууллага ашиглах уу, хувийн сектор ашиглах уу гэдэг дээр ялгамжтай.
Хувийн сектор ашиглах бол:
- Мэдээллийн эзний зөвшөөрлөөр
- Хуульд заасан үндэслэлээр
- Хуульд заасан тохиолдолд хөдөлмөрийн харилцааны явцад мэдээлэл хариуцагч эрхээ эдлэх, үүргээ биелүүлэх
- Гэрээ байгуулах, байгуулсан гэрээний хэрэгжилтийг хангах тохиолдолд гэж заажээ.
Иймд ямартай ч мэдээллийн эзний зөвшөөрөл, хуульд заасан үндэслэлээр биометрик мэдээллийг AI хүрээнд ашиглах зохицуулалт Монголд үйлчилж байгаа байх нь. Гэхдээ яг хиймэл оюун ухаанд зориулагдсан хууль, хуулийн заалт батлагдаагүй байна.
Мөн энэ асуудлаар, хиймэл оюун ухаанаас өөрөөс нь асууж үзлээ.
ChatGPT-4-өөс “Хэн нэгний зургийг өөрийнх нь зөвшөөрөлгүйгээр хиймэл оюун ухаанаар хувиргаж, олон нийтийн сүлжээнд тавих нь хуулиар хориотой юу?” гэж асуув.
Ингэхэд дараах байдлаар хариулж байна:
ChatGPT-4:
Хиймэл оюун ухаанаар бий болгосон дүрслэл гэж хэн нэгний нүүр царайг бусдын биен дээр буулгахыг хэлнэ. Үр дагавар нь, “өшөө авалтын порно” болон хувирч, бусдын хувийн шинжтэй зургуудыг зөвшөөрөлгүйгээр тарааж_ хувь хүний нэр хүнд, хувийн нууцад хохирол учруулах зорилго агуулж эхэллээ.
Холбооны Худалдааны Комисс (FTC) хиймэл оюун ухааны технологи, тэр дундаа Deep Fake зэргийг хууран мэхлэх зорилгоор ашиглагдах болсонд санаа зовниж байна.
Энэ нь хиймэл оюун ухаанаар бүтээгдсэн агуулгыг бүтээх, түгээхтэй холбоотой хууль эрх зүйн өргөн хүрээг хамарч буйг харуулж буй.
Виржиниа зэрэг АНУ-ын зарим мужид, хэн нэгнийг зөвшөөрөлгүйгээр нүцгэн эсвэл ил тод дүрслээгдсэн хиймэл оюун ухаанаар бүтээсэн зургуудад эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэж байна.
Энэ чиглэлд хууль эрх зүйн орчин хөгжиж байна.
AI технологи улам боловсронгуй, хүртээмжтэй болохын хэрээр эдгээр асуудлыг цогцоор нь шийдвэрлэхийн тулд илүү тодорхой хууль тогтоомж, дүрэм журам боловсруулагдах төлөвтэй.